Utrechters over Utrecht

De gemeente Utrecht is benieuwd hoe Utrechters kijken naar hun stad. Als gemeente horen we graag hoe panelleden Utrecht zien en wat ze belangrijk vinden. De gemeente wil in haar beleid en de communicatie zo goed mogelijk aansluiten op wat speelt in de stad.

Peiling

Van maandag 30 juni tot maandag 14 juli heeft Onderzoek & Advies een peiling gehouden onder leden van het Bewonerspanel. 3.468 panelleden hebben de vragenlijst (deels) ingevuld. Dat is een respons van 49%.

Vergeleken met de Utrechtse bevolking kent het Bewonerspanel een oververtegenwoordiging aan mensen met een hbo- of wo-opleiding. De resultaten zijn daardoor niet zonder meer te vertalen naar de (gemiddelde) mening van Utrechters, maar de resultaten van de peiling geven wel een goede indicatie. We spreken daarom niet over Utrechters, maar over panelleden of respondenten. Meer informatie staat op de website www.utrecht.nl/bewonerspanel.

In onderstaande tabel staat de verdeling van het panel naar wijk, opleiding en leeftijd. Alle wijken zijn vertegenwoordigd in het panel. Wel is te zien dat er relatief minder Utrechters uit Overvecht in het panel zitten, en relatief meer uit Noordoost. Er zijn ook relatief veel Utrechters met een hbo- of wo-opleiding lid van het panel. Verder bestaat het panel uit relatief weinig leden van 34 jaar of jonger.

Kenmerken van panelleden Bewonerspanel Utrecht (juli 2025)

Panelleden zijn trots op de historische binnenstad

Ten eerste hebben we aan panelleden gevraagd waar zij trots op zijn in de stad Utrecht. Respondenten konden meerdere open antwoorden geven. In totaal zijn ruim 10.000 antwoorden gegeven. Uit de analyse van de open antwoorden komen de volgende thema’s naar voren.

De historische binnenstad

De charme van oude gebouwen, grachten, werven, steegjes, pleinen, kerken. Men waardeert hoe het verleden zichtbaar én voelbaar is gebleven. De Dom is een belangrijk icoon, ook als oriëntatiepunt en onderdeel van de skyline.

“Het is alsof je in een levend geschiedenisboek wandelt.”
“Als ik de Dom zie, weet ik dat ik thuis ben.”
“De werfkelders met terrassen langs het water – nergens zo uniek.”

De centrale ligging

Alles is dichtbij door de ligging in het midden van het land. Goed bereikbaar per OV, auto of fiets. Je bent zo in de natuur (Amelisweerd, Utrechtse Heuvelrug), Amsterdam, Den Haag, Arnhem of het buitenland.

"Centraal gelegen, alles is bereikbaar."
“Alles is dichtbij. Utrecht is het hart van het land.”
“Goede treinverbindingen.”

Het dorpse karakter

Utrecht is een grote stad die als een ‘groot dorp’ voelt. De menselijke schaal en de gemoedelijke sfeer worden gewaardeerd. Veel mensen benoemen de kleinschaligheid, de nabijheid van voorzieningen en ontmoetingen op straat.

"Utrecht is een groot dorp. Je kent best veel mensen. Er is goed contact.“
"Allure van een grote stad, maar toch gezellig en overzichtelijk.“
“Niet Amsterdam.”

Progressief en sociaal bestuur

Er is trots op het linkse, progressieve en sociale karakter van de stad en haar bestuur. Mensen waarderen de betrokkenheid bij landelijke kwesties. Sharon Dijksma wordt vaak bij naam genoemd.

“Progressief stadsbestuur. Een verademing naast het landelijk beleid.”
“De gemeente durft keuzes te maken die mensen centraal zetten.”
“Utrecht voelt als een stad met een geweten.”

Groen en milieu

Respondenten zijn trots op de vele parken, singels, bomen, duurzame initiatieven en het milieubewuste beleid van hun stad. Denk aan:

Amelisweerd, Maximapark, Zocherpark, Griftpark, singels (herstel en omloop)
Fietsbeleid, sedumdaken, milieuzones, vergroening stationsgebied
Klimaatadaptatie, hitte- en waterbeleid, duurzame mobiliteit
“Dat ik midden in de stad woon en toch omringd ben door groen.”
"De singel die weer rond is – prachtig hersteld groen en water."
"Beleid om de stad leefbaar te houden ondanks klimaatverandering, m.n. hitte en wateroverlast.“

Fietsstad

Utrecht wordt geroemd als dé fietsstad van Nederland: alles op fietsafstand, goede infrastructuur, vrij liggende fietspaden, veilige fietsroutes en enorme stallingen. Ook de autoluwe binnenstad wordt positief gewaardeerd.

“Utrecht kiest voor de fiets.”
“Fietsen hier is geen gedoe, het is vanzelfsprekend.”
“Het autoluwe centrum maakt de stad leefbaar.”

Diversiteit en inclusie

Respondenten waarderen het open, tolerante karakter van de stad en de mengelmoes van achtergronden en identiteiten. Met ruimte voor migratie, religie, LHBTQIA+ en studenten.

“Iedereen hoort erbij, dat voel je hier echt.”
“De verstandhouding tussen bevolkingsgroepen is over het algemeen goed."
“De Pride, Sint Maarten Parade, festivals – verbindend en open voor iedereen.”

Woonkwaliteit en voorzieningen in de wijken

Respondenten zijn trots op de woonomgeving, goede voorzieningen per wijk (zorg, sport, buurtcentra, markten), renovatie van buurten, wijkteams, lokale horeca en kleinschalige winkels.

“Ik woon in een fijne straat, met echt een buurtgevoel."
“Er zijn goede voorzieningen in elke wijk. Met winkels, speeltuinen, parken.’’
“Zorg is dichtbij in de wijk – goed geregeld."

Sterke kennisstad: universiteit en onderwijs

Veel panelleden zijn trots op de universiteit, hogescholen, studentenpopulatie en de energie die zij de stad geven. De Uithof / Science Park, medisch onderzoek, UMC en onderwijsinstellingen worden veel genoemd.

“Het Utrecht Science Park als bron van kennis.”
“Doorstroom van jonge mensen en talent – studentenstad, kunstacademies."
“Studenten brengen leven en vernieuwing.”

Cultureel en creatief aanbod

De rijke mix aan musea, theaters, festivals, muziek, filmhuizen (zoals Louis Hartlooper, Jos Stelling), bibliotheken (met name Neude) en creatieve broedplaatsen (zoals Werkspoorkwartier) maakt Utrecht cultureel aantrekkelijk.

“Zoveel cultuur voor zo’n compacte stad, dat is bijzonder.”
"Musea zoals Catharijne Convent, Centraal Museum, Spoorwegmuseum."
"Nieuwe eigentijdse locaties in oude industriepanden, zoals Rotsoord of Cartesius."

Panelleden geven het leven in de stad Utrecht gemiddeld een 7,8

Aan panelleden is vervolgens gevraagd welk rapportcijfer zij het leven in de stad Utrecht geven.

Meer dan de helft (52%) van de panelleden geeft het leven in de stad Utrecht een 8.
Minder dan 10% van de panelleden geeft het leven in de stad een 6 of lager.
Gemiddeld geven de panelleden een rapportcijfer van 7,8 voor het leven in de stad Utrecht.

Welk rapportcijfer zou u het leven in de stad Utrecht geven?

Helft van panelleden maakt zich zorgen over woningtekort

In een stad als Utrecht spelen verschillende onderwerpen. Aan panelleden is gevraagd over welke onderwerpen in de stad Utrecht zij zich het meeste zorgen over maken. Ze mochten maximaal 5 antwoorden kiezen uit een lijst met 26 onderwerpen.

De helft van de panelleden geeft aan zich het meest zorgen te maken over het woningtekort.
Een derde maakt zich het meeste zorgen over afval en rommel op straat. Ook geeft ongeveer een derde aan zich het meest zorgen te maken over polarisatie, verdeeldheid tussen verschillende groepen mensen.
23% maakt zich het meeste zorgen over de kloof tussen arm en rijk en ook maakt 23% zich zorgen over criminaliteit.
10% van de panelleden geeft aan zich geen zorgen te maken over één van de 26 zorgen uit deze lijst.

In een stad als Utrecht spelen verschillende onderwerpen. Over welke onderwerpen in de stad Utrecht maakt u zich het meeste zorgen? Maximaal 5 antwoorden mogelijk

17% van de panelleden maakt zich het meeste zorgen over het woningtekort

Panelleden moesten daaropvolgend aangeven over welk onderwerp ze zich het meeste zorgen maken. Ze moesten toen één onderwerp kiezen uit de lijst met maximaal 5 onderwerpen die ze bij de vorige vraag hebben aangegeven.

17% van de panelleden geeft aan dat ze zich het meeste zorgen maken over woningtekort.
12% maakt zich het meeste zorgen over polarisatie, verdeeldheid tussen verschillende groepen mensen.

Over welk onderwerp maakt u zich het meeste zorgen? Maximaal 1 antwoord mogelijk

De helft van het Bewonerspanel vindt dat de gemeente meer aandacht moet besteden aan voldoende woningen

De gemeente wil dat Utrecht een prettige stad voor iedereen is. Hiervoor werkt de gemeente aan verschillende vraagstukken. Aan panelleden is gevraagd aan welke vraagstukken zij vinden dat de gemeente Utrecht meer aandacht moet besteden. Panelleden konden maximaal vijf antwoorden kiezen uit een lijst met vraagstukken.

De helft van de panelleden (51%) vindt dat de gemeente meer aandacht moet besteden aan voldoende woningen. Ongeveer een gelijk deel (49%) vindt dat de gemeente meer aandacht moet besteden aan een veilige stad.
Iets minder dan de helft (45%) vindt dat de gemeente meer aandacht moet besteden aan zorg, ondersteuning en opvang van kwetsbare personen. Ook geeft 44% aan dat er meer aandacht besteedt moet worden aan een groene leefomgeving. 43% geeft aan een gezond klimaat en milieu.
2% van de panelleden geeft aan dat de gemeente Utrecht niet meer aandacht moet besteden aan de lijst met vraagstukken.

Aan welke vraagstukken vindt u dat de gemeente Utrecht meer aandacht moet besteden? Maximaal 5 antwoorden mogelijk

61% van de panelleden blijft op de hoogte van het nieuws via de DUIC

Als laatste is aan panelleden gevraagd via welke kanalen zij op de hoogte blijven van het laatste nieuws en ontwikkelingen in Utrecht.

Het merendeel van de panelleden (61%) geeft aan op de hoogte te blijven via de DUIC (wekelijkse stadskrant en online).
Ook geeft bijna de helft (48%) op de hoogte te blijven via wijkberichten van de gemeente Utrecht (via brievenbus).
46% blijft op de hoogte via buren, vrienden, familie en 45% blijft op de hoogte via de landelijke nieuwsmedia.
21% geeft aan op de hoogte te blijven via een andere manier. Kanalen die vaker worden genoemd zijn de app en website van RTV Utrecht, de NUK, sociale media en berichten via landelijke overheid.
9% geeft aan niet op hoogte te blijven via één van deze kanalen.